Nisan 08, 2024
ÇOCUKLARDA TIRNAK YEME ALIŞKANLIĞI
Tırnak yeme 2-3 yaş civarında başlayan ve sıklıkla görülen bir
davranıştır. Çocuklar çeşitli sebeplerden dolayı tırnak yemeye başlarlar ve bu
davranışı sürdürürler. Bebeklikten çocukluğa geçişte, çocuklar bilinmeyen
dünyayı ve nesneleri keşfederken zaman zaman bir nesneye ihtiyaç duyabilirler.
Bu nesne kimi zaman bir battaniye, kimi zaman annenin göğsü, saçı, sürekli
yanlarında taşıdıkları bir oyuncak, ağza götürülen parmaklar olabilir. Tırnak
yeme davranışını söndürmeye odaklanmaktan ziyade, davranışın altında yatan
sebebi araştırmak önemlidir. Çünkü sebebi keşfedilmeden söndürülen davranış,
başka bir davranışa dönüşebilir. Örneğin tırnak yiyen bir çocuk, uygulanan
teknikler sonucu tırnak yemeyi bırakabilir ama altında yatan sebep hala devam
ettiği için tırnak yeme davranışı yerini parmak emme, altına kaçırma, saç
koparma gibi davranışlara bırakabilir.
Çevrede tırnak yiyen birisi varsa, çocukların bu davranışı model alması
ve kopyalaması olasıdır. Yani çocuğun davranışı taklit yoluyla öğrenmesi
muhtemeldir. Bunlar dışında baskıcı, otoriter, kısıtlayan bir ebeveyn tutumu,
kardeş kıskançlığı, anne ve babanın yeterince ilgi ve sevgi göstermemesi,
korkular ve kaygılar, aile içi iletişimsizlik, ebeveynlerin ilişkisel
problemleri gibi pek çok hayat olayı ve rutindeki değişiklikler de tırnak
yemeye sebebiyet verebilir.
Çocuklar çoğu zaman bu davranışı kendilerini rahatlatmak, güvende
hissetmek, duygu durumlarını regüle etmek yani rahatlamak, stresi azaltmak,
sıkıntı gidermek için bilinçsizce yaparlar.
Peki tırnak yiyen çocuğa nasıl destek
olunur?
✔
‘Yapma’ diye
uyarmamalı, sıklıkla çocuklarının tırnak yemesinden bahsedilmemeli ve korkutucu
açıklamalar yapılmamalıdır. Bu tür yaklaşımlar çocuğun kaygısını yükselteceği
için davranışın sıklığında artışlara neden olabilir. Bunun yerine görmezden
gelmek, çocuğun ellerini kullabileceği bir aktiviteye yönlendirmek (oyun hamuru
oynamak, parmak boyama, kuruyemiş gibi yiyecekler vermek, yumuşak toplarla
oynamak gibi)
✔ Tırnak yeme davranışından çok asıl sebebi keşfetmek
gereklidir. Hangi durumlarda tırnak yediğini belirlemek için çocuk gözlenmeli ve davranışın
tetikleyicileri bulunarak çözüm stratejileri geliştirilmeldir.
✔ Mevcutsa çocuğun yanında yaşanan tartışmalar
sonlandırılabilir.
✔ Tırnak yediği için çocuk cezalandırılmamalıdır.
✔ Çocukla bire bir, nitelikli zaman geçirmek önemlidir.
Çocuğun duygu ve düşüncelerini rahatça ifade edebileceği (sohbet, oyun, resim
çizme) ortamlar yaratılabilir.
✔ Yapılan tüm uygulamalara rağmen çocuğun tırnak yeme
davranışında bir değişim yaşanmıyor ve çocuğun işlevselliği etkileniyorsa uzman
desteği alınması önerilmektedir.
Psikolojik Danışman
Özgür AYDIN
